کف، بو و نحوه سرو قهوه ترک خاص است که این موارد هویت این قهوه را تشکیل میدهند. در اغلب موارد قهوه ترک با تفالههایش سرو میشود. خاستگاه اصلی قهوه اتیوپی است و این دانه معطر و خوشطعم از مرزهای عربستان وارد ترکیه و سپس وارد اروپا شد. قهوه ترک بر اساس نحوه پخت و مزه به دستههای مختلف تقسیم میشود. اگر به قهوه علاقه دارید آشنایی با انواع قهوه ترک بری شما مفید خواهد بود.
قهوه ترک چیست؟
جالب است بدانید که در شرایط آبوهوایی ترکیه امکان رشد دانههای قهوه وجود ندارد. به همین دلیل، برای تهیه قهوه ترک دانههای قهوه عربی بهخوبی آسیاب میشوند. قهوه ترک بسیار نرم است؛ زیرا دانههای قهوه آنقدر آسیاب میشوند تا حالتی شبیه پودر کاکائو پیدا کنند. پسازآن در قهوهجوشی مخصوص به نام cezve یا ibrik قهوه آسیاب شده با مقداری آب و شکر مخلوط میشود. ایربیک ظرفی مسی، کوچک و دارای دستههای بلند است. این ظرف کوچک و عمیق است که به قهوه کمک میکند تا کف خوبی تولید کند. ترکها برای آمادهسازی قهوه سنتی خود ایربیک را روی ماسه داغ قرار میدهند. در پایان کار، قهوهای بسیار غلیظ و کفآلود با عطری بینظیر خواهید داشت.
در قهوهخانههای سنتی ترکیه، قهوه در استکانهای بسیار ریز به نام دمیتاس یا kahve fincanı سرو میشود. در کنار آن نیز معمولاً یک شیرینی ترکی خوشمزه و یک لیوان آب سرد قرار دارد. مرحله آسیاب کردن و آمادهسازی قهوه مانند یک مانند یک مراسم خاص انجام میشود و راهی برای معاشرت مردم ترکیه است. ترکها علاقه دارند که بعد از یک وعده غذایی حتماً یک فنجان قهوه بنوشند.
انواع قهوه ترک
حالا که با جایگاه و اهمیت قهوه در ترکیه آشنا شدید بهتر است به معرفی انواع قهوه در این کشور بپردازیم:
قهوه دیبک
بر خلاف تصور عمومی نام دیبک به دلیل نحوه پخت قهوه نیست، بلکه به این دلیل است که در ترکیه از آسیابی چوبی برای نرم کردن دانههای قهوه استفاده میشود. دیبک قدیمیترین روش طبخ قهوه بوده و قدمت آن به دوران عثمانی بازمیگردد. بررسیها نشان میدهد میزان کافئین موجود در این قهوه در مقایسه با سایر انواع قهوه ترکی کمتر است. نحوه دم آوردن این قهوه کاملاً مشابه سایر قهوههای ترک است. میتوانید از هل یا دارچین برای طعم دار کردن این قهوه استفاده کنید. اگر دوست دارید قهوه دیبک را با عطروطعم سنتی امتحان کنید بهتر است از منقل برای مرحله طبخ کمک بگیرید.
آدانا (adana)
در آمادهسازی این قهوه از آب کمی استفاده میشود. در نتیجه، غلطت و تلخی آن در مقایسه با سایر قهوههای ترک بیشتر است. بسیاری از مردم طعم این قهوه را مشابه اسپرسو میدانند.
قهوه ترک تلخ (Mırra)
یکی از قهوههای سنتی و تلخ ترکیه، قهوه میرا است. در برخی استانهای ترکیه مانند حاتای، آدانا، اورفا، مادرین و برخی کشورهای عربی از جمله سوریه و لبنان قهوه میرا طرفداران زیادی دارد. در برخی موارد نیز از این قهوه بهعنوان قهوه عربی یاد میشود. میرا یک قهوه بسیار تلخ و تیره است. در فنجانهای کوچک و بدون دسته سرو میشود. دانههای این قهوه در حقیقت همان دانههای قهوه عربیکا هستند. برای اینکه تلخی میرا افزایش پیدا کند دانههای قهوه دو بار تفت داده میشوند.
طبخ میرا بسیار ساده است. کافی مقداری مناسب از قهوه آسیاب شده را درون ظرفی به نام cezve بریزید. سپس، مقداری آب و کمی پودر هل به آن اضافه کنید. برای اینکه مایع قهوه کاملاً غلیظ و تیره شود باید چندین بار جوشانده شود. پسازآن میرا را cezve دیگری منتقل کنید تا برای سرو آماده شود.
قهوه بنه (menengiç)؛ معروف ترین انواع قهوه ترک
جالب است که بدانید قهوه منگیک در واقع از دانههای قهوه تولید نمیشود. بلکه این محصول، قهوهای است که از میوههای درختی به نام بنه یا پسته وحشی به دست میآید. نام لاتین این گیاه pistacia terebinthus است و در مناطق جنوبی کشور و دامنههای زاگرس بهوفور یافت میشود. برای تهیه این قهوه ابتدا باید دانههای بنه را برشته، خشک و سپس آسیاب کرد.
قهوه بنه در ترکیه با نام قهوه melengic شناخته میشود. این محصول یکی دیگر از انواع قهوه ترک است که میتوانید در مرحله آمادهسازی از آب یا شیر استفاده کنید. مردم ترکیه علاقه دارند این قهوه را با شیر طبخ و میل کنند. عطروطعم بینظیر و نداشتن کافئین مهمترین مزیت این نوع قهوه هستند.
قهوه سواری (Süvari)
با اطمینان میتوان گفت یکی از اولین نمونههای قهوه در ترکیه سواری است و مردم این منطقه از گذشتههای نسبتاً دور با این محصول آشنا بودهاند. طعم این قهوه نسبتاً خاص است و ممکن است افراد با توجه به ذائقه خود نسبت به آن واکنش نشان دهند. مرحله آمادهسازی و طبخ این قهوه به قهوه ترک امروزی شباهت بسیار زیادی دارند. بسیاری از افراد بومی منطقه مدیترانه از این قهوه استفاده میکنند.
چگونه قهوه ترک درست کنیم
حالا که بهخوبی با قهوه ترک و انواع آن آشنا شدید بهتر است با روش طبخ آن نیز آشنا شوید. برای طبخ این قهوه خوش عطروطعم تنها به سه ماده نیاز دارید. این سه ماده عبارتاند از: آب، قهوه آسیاب شده و نرم و شکر.
هدف اصلی استفاده از آب در طبخ قهوه داشتن فوم است. فراموش نکنید که حتماً باید از آب سرد استفاده کنید. استفاده از آب داغ سبب کاهش کیفیت و غلظت قهوه میشود. بهتر است پودر قهوه تازه باشد. میتوانید دانههای قهوه را خریداری کرده، تفت داده و آسیاب کنید یا اینکه از برندی معتبر قهوه مرغوب بخرید. اگر از پودر کهنه یا بیکیفیت استفاده کند طعم قهوه جالب نخواهد بود.
استفاده از شکر کاملاً اختیاری است. اگر دوست ندارید قهوه شما طعم تلخی داشته باشد میتوانید از یک تا دو قاشق چایخوری شکر برای تغییر طعم قهوه استفاده کنید.
مرحله آمادهسازی انواع قهوه ترک
تهیه انواع قهوه ترک در خانه بسیار آسان است: ابتدا آب را با یک فنجان قهوه کوچک اندازه بگیرید. به ازای هر یک از افراد از یک فنجان آب استفاده کنید. پس باید یک فنجان کوچک آب برای یک نفر، دو فنجان برای دو نفر و غیره استفاده کنید. آن را مستقیماً در قابلمه کوچک مسی بریزید. در مرحله دوم، قهوه آسیاب شده را اندازه بگیرید: در قهوه ترک نسبت قوام موردنظر 1:2 است، یعنی 1 فنجان آب سرد و 2 قاشق چایخوری قهوه آسیاب شده. قهوه آسیاب شده را به قابلمه قهوه اضافه کنید.
سپس، قهوه و آب را با یکدیگر مخلوط کنید: با استفاده از یک قاشق چایخوری، قهوه ریز آسیاب شده خود را با آب سرد در یک قابلمه قهوه ترکی به آرامی مخلوط کنید تا خوب ترکیب شوند. اگر میخواهید قهوهتان شیرین باشد، شکر را به قهوه و آب اضافه کنید. فراموش نکنید همیشه باید از مهمانانتان بپرسید که میزان شیرینی قهوهشان چقدر باشد.
اگر برای بیش از یک نفر قهوه درست میکنید و میزان شکر مورد نیاز برای هر فرد متفاوت است، قهوه را جداگانه درست کنید. در مرحله بعد، قابلمه را روی حرارت ملایم قرار دهید و بگذارید قهوه کمی بجوشد و دو یا سه بار به آرامی هم بزنید. وقتی به جوش آمد و کف بلند شد، آن را از روی حرارت بردارید. با استفاده از یک قاشق چایخوری، فومها را در هر فنجان قهوه ترک تقسیم کنید. قابلمه را دوباره روی حرارت متوسط قرار دهید؛ و زمانی که قهوه جوشید آن را از روی اجاق بردارید. قهوه را در فنجانها تقسیم کنید.
نکات طبخ انواع قهوه ترکی
نکاتی برای درست کردن انواع قهوه ترک با کف کافی و قوام دلخواه وجود دارد:
- از قهوه آسیاب شده تازه استفاده کنید. اگر قهوه شما تازه نیست و ماهها در انباری شما مانده، کف نمیکند. برای تازه نگه داشتن قهوه پس از باز کردن بستهبندی، آن را در ظرف در بسته در یخچال نگهداری کنید.
- از آب سرد فیلتر شده استفاده کنید. هرگز سعی نکنید آن را با آب گرم یا داغ درست کنید.
- قهوه، آب و شکر (اگر از آن استفاده میکنید) را بهآرامی در قابلمه ترکیب کنید تا مخلوط شوند.
- قهوه خود را روی کمترین حرارت بپزید و دو یا سه بار هم بزنید تا شروع به کف کردن کند.
هرگز اجازه ندهید قهوه بجوشد. درست قبل از اینکه بجوشد آن را بردارید و کفها را با استفاده از یک قاشق چایخوری در فنجانها تقسیم کنید. پس از انتقال فومها به فنجانها و گرم شدن مجدد قهوه، آن را بهآرامی داخل فنجانها بریزید تا فومها سالم بمانند.
تفاوت بین قهوه ترک و عربی
اگر از طرفداران قهوه هستید حتماً با تنوع نام قهوه آشنا هستید. قهوه ترک و عربی دو نامی است حتماً بارها با آن مواجه شدهاید؛ اما تفاوت اصلی این دو قهوه چیست؟ آیا برای طبخ آنها از روش یکسان استفاده میشود؟
تفاوتهایی جزئی در روش طبخ قهوه ترم و عربی وجود دارد. یکی از تفاوتهای اصلی این دو نمونه قهوه در روست و درجه نرمی دانههای قهوه است. در انواع قهوه ترک دانهها نسبتاً نرم بوده و مانند پودر شکلات هستند و رنگ آنها نیز قهوهای تیره است؛ اما قهوه عربی رنگی روشنتری دارد؛ زیرا دانههای این قهوه بهآرامی و با حرارت کم تفت داده میشوند.
از نظر طبخ باید بدانید که طرف مورد نیاز برای طبخ قهوه عربی دلو نام دارد و شباهت بسیار زیادی به جذوه ترکی دارد. اعراب با توجه به ذائقه خود علاقه دارند قهوه را بهصورت ساده یا هل دار مصرف کنند و بهندرت از شیر در طبخ قهوه استفاده میکنند. برای سرو نیز معمولاً یک شات نیمهپر از قهوه در کنار خرما، میوههای خشک یا خشکبار قرار داده میشود.
تفاوت قهوه ترک و اسپرسو
برای طبخ قهوه ترک از سنتیترین روش یا همان دم کردن استفاده میشود. به همین دلیل قهوه ترک بافتی مخملی و غلیظ دارد. اگر تمام نکات برای طبخ قهوه را رعایت کنید متوجه میشوید که یک لایه فوم روی قهوه تشکیل میشود. برای تهیه اسپرسو معمولاً از روش عصاره گیری از پودر قهوه استفاده میشود. اسپرسو نیز دارای لایه فومی به نام کرما است.
تفاوت دیگر در ابزار طبخ انواع قهوه ترک و اسپرسو است. برای طبخ قهوه ترک معمولاً از قهوهجوش سنتی به نام ایربیک استفاده میشود که جنس مسی داشته و بسیار کوچک است و به شیرجوشهای ایرانی شباهت دارد؛ اما برای آمادهسازی اسپرسو از دستگاه اسپرسوساز یا موکاپات استفاده میشود تا مرحله عصاره گیری با دقت انجام شود.
تفاوت دیگری که بین این دو قهوه وجود دارد در دانههای آن است. دانههای قهوه ترک باید کاملاً آسیاب شده و حالتی پودر مانند داشته باشد؛ اما قطر دانههای اسپرسو بیشتر از دانههای قهوه ترک بوده و بافت زبرتری دارد.
از نظر طعم نیز تفاوت کمی بین این دو قهوه وجود دارد. اگر تابهحال قهوه ترک و اسپرسو را امتحان کرده باشید میدانید که غلظت و قوام هر دو آنها نسبتاً بالا است اما قهوه ترک طعم ملایمتری دارد.
سخن پایانی
قرنها از ورود قهوه به بازارهای جهانی میگذرد. شرکتها و برندهای مختلفی اقدام به تولید و عرضه قهوه میکنند. خاستگاه این دانه اتیوپی یا سایر کشورهای آفریقایی است. اعراب و مردم شرق آسیا به این دانه علاقه فراوانی داشتند. قهوه از طریق عربستان به ترکیه و اروپا وارد شد. قدمت قهوه ترک به دوران عثمانی بازمیگردد. در یک تعریف ساده میتوان گفت میزان تلخی، غلظت، نحوه طبخ، مواد سازنده و نوع ابزار طبخ مهمترین عوامل در دستهبندی انواع قهوه ترک هستند. در این مقاله سعی کردیم نکاتی کلیدی در مورد قهوه ترک و نحوه طبخ آن بیان کرده و به سؤالات اصلی شما پاسخ دهیم. امیدواریم این مقاله راهنمای خوبی برای شما باشد.
منبع: thespruceeats
سوالات متداول
-
چگونه میتوانم قهوه ترک بدون ایبریک یا cezve درست کنم؟
اگر چزوه یا ایبریک سنتی ندارید نگران نباشید. یک قابلمه کوچک نیز برای طبخ قهوه سنتی خوب عمل میکند. هر چه قابلمه کوچکتر باشد، بهتر است. اگر از یک قابلمه بزرگ استفاده میکنید و قهوه دونفره درست میکنید، مطمئن باشید کف کافی نخواهید داشت. اگر به دنبال راه آسانتر و سریعتری هستید، قطعاً میتوانید بهصورت آنلاین قهوهساز برقی ترکی که به شکل قابلمه است سفارش دهید.
-
میتوانم قهوه ترک را با شیر درست کنم؟
بهطور سنتی، قهوه ترک به خاطر عطر قویاش شناخته میشود، بنابراین هرگز با شیر درست نمیشود؛ اما اگر طعم واقعی قهوه برای شما قابل تحمل نیست میتوانید برای ملایم شدن طعم آن از کمی شیر استفاده کنید. باید بدانید که در چنین حالتی قهوه کف نخواهد کرد.
-
چرا قهوه ترک معمولاً آب سرو میشود؟
این به این دلیل است که شما باید دهان خود را برای تلخی طعم قهوه آماده کنید. مردم ترکیه به طور سنتی ابتدا آب و سپس قهوه مینوشند تا حداکثر عطر آن را احساس کنند. میتوانید یک برش نازک سیب یا گلبرگ گل رز را در آب خود بریزید تا عطری لطیف به آن بدهید.
خیلی جالب بود ممنون
سلامت باشید