دکتر کافی مجله تخصصی خرید قهوه
حتما می‌دانید که کافئین (با تلفظ: ka-FEEN) یک محرک طبیعی است و به طور گسترده در سراسر جهان مصرف می‌شود. این ماده به ما کمک می‌کند بیدار بمانیم و خستگی جسمانی خود را از بین ببریم. آشنایی با کافئین (Caffeine) می‌تواند برای دوستداران قهوه، چای و نوشابه بسیار مفید باشد. از آنجایی که این ماده در نوشیدنیها و گیاهان بسیاری یافت می‌شود، مهم است که بدانید استفاده از این دارو محرک و جادویی، تا چه میزان می تواند، تاثیر مثبت و یا منفی داشته باشد.
با ما همراه باشید تا در این مجال به بررسی خواص و عوارض استفاده از این ماده پرداخته و سوالات مهمی را در مورد استفاده از آن پاسخ دهیم.
کافئین چیست؟
این ماده محرک، دارویی است که به طور طبیعی در برگ‌ها و دانه‌های بسیاری از گیاهان یافت می‌شود. همچنین به صورت مصنوعی ساخته شده و به برخی غذاها و نوشیدنیها نیز اضافه می‌شود. برخی آن را یک دارو می‌دانند؛ زیرا سیستم عصبی مرکزی بدن را تحریک می‌کند و باعث افزایش هوشیاری ما می‌شود. این ماده به اکثر افراد انرژی موقتی می‌دهد و خلق و خو فرد را برای ساعاتی بهبود می‌بخشد.
ماده مذکور در چای، قهوه، شکلات، بسیاری از نوشابه‌ها، مسکن‌ها و مکمل‌های بدون نسخه یافت می‌شود. این ماده در شکل طبیعی خود طعم بسیار تلخی دارد؛ اما بیشتر نوشیدنی‌های تهیه شده با کافئین به اندازه کافی فراوری می‌شوند تا طعم تلخ آن را پنهان کنند.
فراموش نکنید که نوجوانان بیشترین مقدار این ماده را از نوشابه‌ها، نوشیدنی‌های بر پایه قهوه و نوشیدنی‌های انرژی‌زا دریافت می‌کنند. همچنین ممکن است تا 6 ساعت اثرات آن را در بدن احساس کنند.
چه نوشیدنی‌هایی کافئین دار دارند؟
مصرف کافئین را نمی‌توان به صورت مستقیم در نظر گرفت. به این معنا که باید برای استفاده از مزایای آن از فراورده‌هایی استفاده کنید که دارای این ماده هستند. همان‌طور که گفتیم، این ماده به طور طبیعی در برگ‌های چای، دانه‌های کاکائو، دانه‌های قهوه، گوارانا و آجیل کولا یافت می‌شود. علاوه بر این، مردم آن را به انواع غذاها و نوشیدنیها از جمله بستنی و نوشیدنی‌های انرژی‌زا اضافه می‌کنند. در این بخش سه نوشیدنی محبوبی که سرشار از این ماده هستند را با هم بررسی می‌کنیم.:
چای
این ماده در انواع چای از جمله چای سیاه و چای سبز یافت شده است. جالب است بدانید که چای سیاه حاوی بالاترین میزان از این ماده است که بین 64 تا 112 میلی‌گرم در هر فنجان متغیر است. چای سیاه حاوی کالری، چربی، پروتئین، فیبر، ویتامین یا قند نیست. با این حال، مانند سایر چای‌ها، حاوی فلاونوئیدهای تقویت کننده سلامت، فیتوکمیکال‌ها، فلاونول‌ها، تیانین، کافئین و خواص آنتی اکسیدانی است.
تحقیقات نشان می‌دهد که چای سیاه به افزایش هوشیاری ذهنی کمک می‌کند. اگر چای در طول روز به دلیل محتوای مواد معدنی ذکر شده بنوشید علاوه بر احساس هوشیاری بیشتر با کاهش خطر حمله قلبی و فشار خون بالا مواجه می‌شوید.
نوشابه
نوشابه‌های گازدار و شیرینی محصولاتی هستند که به دلیل توانایی خود در افزایش سطح انرژی، خلق و خو و هوشیاری به بازار عرضه می‌شوند. با این حال، آنها را به عنوان مکمل‌های غذایی می‌شناسیم که توسط FDA تایید نشده‌اند و از آزمایش‌های دقیق معاف هستند.
بنابراین، ممکن است تعیین محتوای این ماده در برخی از مارک‌ها دشوار باشد. یک مطالعه نشان داد که محتوای ماده مورد نظر در نوشیدنی‌های انرژی‌زا از حدود 50 تا 505 میلی‌گرم متغیر است. به عنوان مثال، نوشیدنی انرژی‌زای محبوب Red Bull حاوی 80 میلی‌گرم از این ماده در هر قوطی (250 میلی‌لیتر) است. علاوه بر این ماده نوشابه‌ها حاوی تورین هستند. این ماده نیز اسید آمینه‌ای است که به طور طبیعی در مغز یافت می‌شود و دارای خواص آنتی اکسیدانی است.
قهوه
تاثیر کافئین بر روی بدن در قهوه و فراورده‌های آن بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. قهوه که به دلیل طعم و عطر در سراسر جهان مورد احترام است، به خاطر اثرات محرک خود معروف شده؛ زیرا باعث افزایش سطح انرژی، خلق و خو و هوشیاری می‌شود. این ویژگی دقیقا به خاطر وجود کافئین در این نوشیدنی است.
به طور متوسط، یک فنجان (240 میلی‌لیتر) قهوه حاوی حدود 100 میلی‌گرم از این ماده است. در این سطح، 4 فنجان قهوه که در طول روز مصرف شوند، شما را در محدوده ایمن 400 میلی‌گرم از این ماده (برای بزرگسالان) نگه می‌دارد.
خواص کافئین چیست؟
برای درک بهتر اینکه کافئین چیست و چه تاثیر بر بدن ما می‌گذارد، باید با خواص این ماده آشنا شوید. اولین موردی که همه ما از آن اطلاع داریم بالا بردن سطح انرژی و هوشیاری فرد است که در بررسی نوشیدنی حاوی این ماده شیمیایی خوراکی نیز به آن اشاره شد.
علی‌رغم آنچه شنیده‌اید، این ماده خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش نمی‌دهد. در واقع، شواهد نشان می‌دهد که در مردان و زنانی که روزانه بین 1 تا 4 فنجان قهوه می‌نوشند (تقریبا 100 تا 400 میلی‌گرم از این ماده را دریافت می‌کنند) 16 تا 18 درصد کمتر با خطر ابتلا به بیماری قلبی مواجه می‌شوند. مطالعات دیگر نشان می‌دهد که نوشیدن 2 تا 4 فنجان قهوه یا چای سبز در روز با 14 تا 20 درصد کاهش خطر سکته مغزی مرتبط است.
آشنایی با عوارض مصرف کافئین
آشنایی با کافئین به معنای در نظر گرفتن عوارض آن هم محسوب می‌شود. که مصرف آن می تواند مشکلاتی همچون موارد زیر را به همراه داشته باشد:
- مصرف بیش از اندازه این ماده می‌تواند باعث سردرد شود.
- معده شما را ناراحت کرده و عصبانیت یا پریشانی را به همراه داشته باشد.
- ممکن است شما را در وضعیتی قرار دهد که پس از مصرف آن، نتوانید بخوابید.
برخی از افراد این اثرات را حتی با مقدار بسیار کم (در برخی افراد به اندازه 250 میلی‌گرم یا دو فنجان قهوه در روز) احساس می‌کنند. دوزهای بزرگ‌تر این ماده می‌تواند باعث ضربان قلب سریع، تشنج و حتی هذیان شود. به ویژه زمانی که توسط افرادی مصرف شود که معمولا آن را در نظر نمی‌گیرند.
تاثیر کافئین بر بدن چیست؟ آیا برای بدن مفید است؟
تاثیر کافئین را زمانی می‌تواند درک کنید که آن را در نوشیدنی‌های اشاره شده و در زمان خستگی زیاد، مصرف کنید. وقتی این ماده به شکل نوشیدنی مصرف شود، در عرض پنج دقیقه شروع به اثرگذاری می‌کند. همچنین در عرض 30 دقیقه به اوج کارکرد خود می‌رسد. حدود چهار ساعت طول می‌کشد تا نیمی از دوز معین آن توسط بدن متابولیزه (مصرف) شود. به طور معمول، تقریبا تمام ماده مصرف شده متابولیزه می‌شود و هیچ تجمع روزانه از این ماده در بدن وجود ندارد.
نتیجه نهایی
با توجه به تمامی مواردی که گفته شد، کافئین (Caffeine) نیز می‌تواند سویه تاریک و روشنی داشته باشد. به این معنا که مصرف درست آن در نوشیدنی‌هایی مانند قهوه و چای برای بدن مفید است. در مقابل استفاده بیش از حد آن در انواع نوشابه‌های گازدار و موارد دیگر می‌تواند بدن را با عوارض ذکر شده روبرو کند. در نتیجه مهم است که مصرف کافئین را به طور اصولی در نظر بگیریم.
منابع:
