اگر بالاخره بعد از مدتها به طعم تلخ اسپرسو عادت کردهاید و اتفاقاً به آن علاقهمند شدهاید، باید بدانید این قهوه محبوب پایه بسیاری از انواع دیگر قهوه مثل قهوه لانگو، قهوه دوپیو و اسپرسو ریستریتو است. وجه تمایز بین این قهوهها میزان آب و قهوه مورداستفاده در هرکدام و مدتزمان استخراج هر یک از آنها است. در قهوه اسپرسو ریستریتو مقدار آب مصرفی به نصف کاهش مییابد و مدتزمان استخراج کوتاهتر میشود. در ادامه این مطلب قصد داریم بیشتر با این مدل اسپرسو آشنا شویم. همراه ما باشید.
اسپرسو ریستریتو چیست؟
ریستریتو شات کمتری از اسپرسو است که با دانههای ریز آسیابشده و میزان آب کمتر تهیه میشود. این قهوه با استخراج یک شات از دستگاه اسپرسوساز درست میشود و به همان شکلی که هست، سرو میشود. شاید تعجب کنید چرا کسی باید بخواهد قهوه کمتری سفارش دهد! مگر همیشه همه دنبال سفارش قهوه بیشتر نیستند؟ در بیشتر موارد، بله اما وقتی از ریستریتو حرف میزنیم، بیشتر از آنکه کمیت مهم باشد، کیفیت مهم است.
وقتی آب داغ کمتری از دل دانههای ریز آسیابشده قهوه عبور میکند، طعم قهوه درنتیجه غلیظتر خواهد بود. در واقع طعم قهوه اسپرسو ریستریتو شیرینتر است؛ چون مدتزمان استخراج آن کوتاهتر است. واژه «ریستریتو» به زبان ایتالیایی به معنی «محدودشده» است. با سفارش یک شات ریستریتو، در واقع به باریستا میگویید که مقدار شات اسپرسو را محدود کند.
برای تهیه یک فنجان ریستریتو، بهاندازه یک فنجان اسپرسو قهوه بردارید و در دستگاه بریزید. مدتزمان استخراج این قهوه کوتاهتر است (15-17 ثانیه) و میزان آب کمتری (15-20 میلیلیتر) مصرف میشود.
تفاوت اسپرسو و ریستریتو در چیست؟
همه ما با قهوه اسپرسو آشنا هستیم و میدانیم اسپرسو همان «قهوه» اصلی است و پایه اکثر نوشیدنیهای دیگر مثل کاپوچینو، لاته، آمریکانو، دوپیو و لانگ بلک محسوب میشود. از طرف دیگر، ریستریتو بسیار شبیه به اسپرسو است، اما یک تفاوت مهم میان این دو وجود دارد! تفاوت عمده بین این دو نوع قهوه این است که در فرایند آمادهسازی اسپرسو نسبت به قهوه ریستریتو، میزان آب بیشتری استفاده میشود؛ یعنی موقع تهیه کردن این قهوه، باریستا برای همان مقدار قهوه آسیابشده، مقدار آب گرم کمتری استفاده میکند.
از طرفی ریستریتو نهایی باید فوم چسبناک و غلیظ به رنگ گردویی داشته باشد. طعم این قهوه اگرچه هنوز تا حد زیادی قوی است، اما سرشار از رایحه گل و مرکبات است و تلخی کمتری دارد. چون کافئین آن نسبت به قهوه اسپرسو کمتر است؛ بنابراین برای کسانی که نمیتوانند در روز بیشتر از مقدار مشخصی کافئین دریافت کنند، اما علاقه زیادی به قهوه دارند،، میتواند انتخاب مناسبی باشد.
چرا کافههای زیادی اسپرسو ریستریتو خوشطعم سرو نمیکنند؟
معمولاً قهوه اسپرسو ریستریتو را کمتر در منوی کافهها میبینیم و حتی اگر کافهای آن را سرو کند، عطروطعم آن آنطور که باید نیست. این مسئله دو علت مهم دارد.
1- محبوبیت نوشیدنیهای شیری
اکثر مصرفکنندگان معمولی که اسپرسو باز نیستند، لاته، کاپوچینو، کورتادو یا سایر نوشیدنیهای اسپرسو بر پایه شیر را ترجیح میدهند. با توجه به محبوبیت بیشتر این نوشیدنیها، طبیعی است که بیشتر کافهها روی این نوشیدنیها تمرکز کنند. از طرفی نمیشود به ریستریتو شیر اضافه کرد و انتظار طعم دلچسبی داشت، چرا که میزان قهوه موجود در آن نسبت به اسپرسو استاندارد کمتر است و در کنار شیر چیزی از طعم آن باقی نمیماند.
2- چالش آسیاب کردن دانههای قهوه برای ریستریتو
باریستای حرفهای میداند که برای کم کردن حجم شات اسپرسو، باید قهوه را به روش متفاوتی آسیاب کند. مگر اینکه کافه دو آسیاب جداگانه داشته باشد، یکی برای اسپرسو معمولی و دیگری برای ریستریتو. هر بار که مشتری یک فنجان ریستریتو سفارش میدهد، باریستا باید تنظیمات آسیاب را مجدداً تنظیم کند. هر تنظیم ممکن است یک یا دو دقیقه طول بکشد و در طول این مدت هیچ قهوهای آماده نمیشود. تصور کنید این مسئله در یک کافه شلوغ چقدر مشکلساز خواهد بود.
تفاوت بین اسپرسو لانگو و ریستریتو
اسپرسو لانگو یکی دیگر از روشهای منحصربهفرد تهیه قهوه با دستگاه اسپرسوساز است. در این حالت، از دو برابر آب با همان مقدار قهوه استاندارد برای یک فنجان اسپرسو استفاده میشود. درنتیجه کافئین قهوه بیشتر و طعم آن عمیقتر خواهد بود.
لانگو هم مثل ریستریتو نسبت به اسپرسو ناشناختهتر است، چون اصلاً خیلی از افراد هنوز نمیدانند که امکان تهیه چنین قهوههایی وجود دارد. اگر تمایل دارید با هر بار نوشیدن قهوه مقدار کافئین بیشتری دریافت کنید، بهتر است به سراغ لانگو بروید. اسپرسو ریستریتو نسبتاً سبکتر است و طعم شیرینتری دارد. بهطورکلی باید بدانید که لازم است بدانید که لانگو، ریستریتو و اسپرسو همگی انواع مختلفی از یک روش تهیه قهوه هستند و تنها تفاوت آنها در غلظت و میزان کافئین آنها است.
طعم اسپرسو استاندارد
اسپرسو به لطف نتهای مغزیتر، تیرهتر و خاکیتر، تمام طعمی که میتوانید از قهوه انتظار داشته باشید را ارائه میدهد. حتی بعضی از بهترین شاتهای اسپرسو بهشدت طعم کاکائو و شکلات میدهند. طوری که گاهی اوقات احساس میکنید در حال نوشیدن شکلات آب شده هستید. فوم سفید مایل به قهوهای و کرمی رنگ روی شاتهای اسپرسو یکی از جذابترین بخشهای این قهوه و در واقع یک مشخصه بارز این قهوه محبوب در نظر گرفته میشود.
طعم اسپرسو ریستریتو
فشار بیشتر و مدتزمان استخراج کوتاهتر قهوه اسپرسو ریستریتو، تهمزههای خاکی و قوی اسپرسو معمولی را باز میکند. تنها تفاوت این قهوه با اسپرسو استاندارد مقدار آب مصرفشده است که باعث استخراج سریعتر آن میشود.
درنتیجه، تعدادی از نتهای خاکی همچنان احساس میشوند، اما فوم روی قهوه نازکتر است، نتهای شکلاتی معمولاً از بین میروند و جای خود را به نتهای قهوه معطر میدهند. با اولین بار نوشیدن ریستریتو نتهای گیاهی و گلی بهشدت قابللمس خواهند بود.
طعم اسپرسو لانگو
قهوه اسپرسو لانگو طرفداران زیادی ندارد، چون طعم غالب آن نتهای دودی و برشته است. ازآنجاکه فرایند استخراج این قهوه نسبت به اسپرسو ریسترو نسبتاً طولانیتر است، ممکن است طعم آن شبیه اسپرسو سوخته به نظر برسد. بااینحال، این قهوه طرفداران پر و پا قرص خود را دارد و عدهای صرفاً برای نوشیدن آن به کافیشاپ میروند در ضمن از آنجا عطر و بوی این قهوه فوقالعاده قوی است، میتوانید آن را در کنار یک افزودنی مثل شیر نوش جان کنید.
اگر قهوه بخش مهمی از زندگی شما است و بدنتان به دوز بیشتر کافئین عادت کرده است، اسپرسو لانگو برای شما مناسبتر خواهد بود.
اسپرسو ریستریتو بیانکو چیست؟
اسپرسو ریستریتو بیانکو یک کافه لاته با اندازه کوچکتر است که با ریستریتو تهیه میشود، نه با اسپرسو. میدانید که لاته یک نوشیدنی قهوه شیرین است که از یک فنجان اسپرسو و حدود 250 میلیلیتر شیر بخار پز تهیه میشود. معمولاً برای تهیه این نوشیدنی از دو شات اسپرسو استفاده میشود. حال اگر مشتری ریستریتو بیانکو سفارش داده باشد یا خودتان بخواهید این قهوه را در خانه تهیه کنید، باید چهار شات ریستریتو به فنجان شیر بخارپز اضافه کنید. ازآنجاییکه لاته عموماً یک نوشیدنی شیرین است، یک شات ریستریتو مطمئناً طعم واقعی لاته را تا چند برابر بهتر و لذیذتر میکند.
آیا قهوه ریستریتو از اسپرسو قویتر است؟
اگر بخواهیم از نظر طعم نگاه کنیم، ریستریتو نسبت به یک شات اسپرسو دوز قویتری از قهوه است، چرا که شیرینتر و غلیظتر است؛ اما اگر بخواهیم در مورد کافئین یک فنجان ریستریتو نسبت به اسپرسو صحبت کنیم، باید بگوییم میزان انرژی موجود در یک شات اسپرسو اندکی بیشتر یک شات ریستریتو است. دلیل آنهم به مدتزمان استخراج کوتاهتر اسپرسو ریسترو برمیگردد. البته کافئین کمتر یکی از دلایل لذیذ بودن این قهوه در میان طرفداران است.
قهوه اسپرسو ریستریتو را چطور بنوشیم؟
عنصر کلیدی در این قهوه برقراری تعادل میان آب و قهوه است. اگر ترجیح میدهید قهوهتان کمرنگتر باشد، بهتر است دانههای قهوه برشتهشده سبکتری انتخاب کنید. قهوهای که در عین حفظ طعم شیرین و نت گل و میوه، مقداری آن را سبکتر و کمرنگتر کند.
گزینه دیگر اضافه کردن شیر به اسپرسو ریستریتو است. در دستورالعمل اصلی این قهوه هیچگونه مواد افزودنی به آن اضافه نمیشود. اضافه کردن شیر به قهوه باعث میشود و شیرینی طبیعی قهوه افزایش پیدا کند. به همین خاطر کسانی معمولاً ترجیح میدهند قهوه خود را شیرین بنوشند، میتوانند مقداری شیر به آن اضافه کنند.
پیشنهاد میکنیم با مقدار قهوه و آب بازی کنید تا طعم دلخواه خود را پیدا کنید. هر دستگاه اسپرسوساز متفاوت ساخته میشود و سلیقه شما ممکن است به سمت قهوههای سنگینتر یا ملایمتر باشد؛ بنابراین باید با آزمون خطا بهترین گزینه را طبق سلیقه خود پیدا کنید.
از طرفی وقتی صحبت از این اسپرسو کمحجم به میان میآید، باید از یک مورد مهم اجتناب کنید؛ بهخصوص اگر خودتان آن را در خانه درست میکنید. تحت هیچ شرایطی قهوه را زودتر از آنکه استخراجش کامل شود بیرون نکشید. عجله باعث میشود طعم قهوهترش شود و لذتی نداشته باشد.
طرز تهیه اسپرسو ریستریتو در خانه
بهترین راه برای تهیه این قهوه در خانه، استفاده از دستگاه اسپرسوساز است. بااینحال، اکثر مردم دستگاه اسپرسوساز در خانه ندارند، بنابراین در این بخش به شما میآموزیم چطور با اروپرس و موکاپات ریستریتو تهیه کنید. این قهوهسازهای کوچک طبیعتاً نمیتوانند طعم لذیذ قهوهای که با اسپرسوساز تهیه میشود را بازسازی کنند، فوم جالبی هم ندارند، اما نتیجه نهایی بازهم طعم قابل قبولی دارد.
دم کردن اسپرسو ریستریتو با اروپرس
در قدم اول تهیه قهوه اسپرسو ریستریتو با اروپرس، 17 گرم دانه قهوه را آسیاب ریز یا متوسط کنید. سپس:
- یک فنجان آب بجوشانید.
- سیلندر اروپرس را با دانههای قهوه تازه آسیاب شده پر کنید و بعد سیلندر را روی فنجان قهوه قرار دهید.
- بعدازاینکه آب به جوش آمد، 25 گرم آب را در سیلندر پر از قهوه بریزید.
- مطمئن شوید که آب کل قهوه را خیس کند. بعد با استفاده از میله همزن اروپرس قهوه را به مدت 10 ثانیه هم بزنید.
- استوانه دوم را بگیرید و آن را روی دیگری قرار دهید، بهآرامی شروع به فشار دادن کنید.
- پس از شنیدن صدای خشخش خفیف، فشار را متوقف کرده و سیلندرها را از فنجان خارج کنید.
- قهوه ریستریتو شما آماده است، نوش جان.
دم کردن اسپرسو ریستریتو با موکاپات
در قدم اول تهیه قهوه اسپرسو ریستریتو با موکاپات، 35 گرم دانه قهوه را آسیاب ریز یا متوسط کنید. سپس:
- بهاندازه یک فنجان آب بجوشانید.
- دانههای قهوه آسیابشده را داخل محفظه فیلتر بریزید و کمی آنها را فشار دهید تا سطح روی قهوه صاف شود.
- محفظه زیرین موکاپات را با آب جوش پر کنید و فیلتر پر از قهوه را روی آن قرار دهید.
- قسمت بالایی را روی موکاپات بچرخانید و روی حرارت متوسط قرار دهید.
- بخاری که در محفظه پایینی تشکیل میشود، آب را از فیلتر عبور میدهد و بدنه قهوه را میسازد.
- در این مرحله مراقب باشید که آب زیادی از فیلتر عبور نکند.
- وقتی حدود یکچهارم آب از فیلتر عبور کرد، موکاپات را از روی اجاقگاز بردارید. این مهمترین مرحله تهیه ریسترتو است.
- بعدازاینکه موکاپات را از روی حرارت برداشتید، قهوه را در فنجان بریزید و نوش جان کنید.
برای تهیه اسپرسو ریستریتو در خانه حتما باید به نکات بالا توجه کنید تا قهوه ریستریتو عطر و طعم واقعی خود را داشته باشد.
جمع بندی
اسپرسو ریستریتو غلیظترین شکل قهوه است و طعم فوقالعاده شگفتانگیزی دارد. اگر مقداری دانه قهوه آسیاب شده در خانه دارید و دوست دارید طعم جدیدی را امتحان کنید، پیشنهاد میکنیم همین الان دستبهکار شوید و در کوتاهترین زمان ممکن، یک شات ریستریتو برای خود آماده کنید. حتی اگر پس از تهیه این قهوه احساس میکنید طعم آن را دوست ندارید، میتوانید آن را در یک قهوه دیگر بریزید یا با کمی شیر نوش جان کنید و از طعم آن لذت کنید.
منبع: yourdreamcoffee
سوالات متداول
-
قهوه اسپرسو ریستریتو چه تفاوتی با اسپرسو معمولی دارد؟
اسپرسو ریسترو در واقع همان اسپرسو معمولی است که مقدار آب کمتری دارد و سریعتر استخراج میشود. این تفاوت در اندازه و زمان باعث طعم متفاوت این قهوه نسبت به اسپرسو استاندارد میشود.
-
آیا کافئین اسپرسو ریستریتو بیشتر از اسپرسو معمولی است؟
اسپرسو ریستریتو مقدار آب کمتری دارد، یعنی دانههای قهوه کمتر و مدتزمان کوتاهتری با آب در تماس هستند. درنتیجه مقدار کافئین این قهوه نسبت به اسپرسو استاندارد کمتر و طعم آن شیرینتر است.
-
قهوه اسپرسو ریستریتو به چه روشهایی دم میشود؟
قهوه اسپرسو ریستریتو را میتوان با دستگاه اسپرسوساز خانگی، اروپرس یا حتی با موکاپات معمولی دم کرد.