دانه قهوه چیست؟ آشنایی با انواع دانه های قهوه

شروع فرآیند تولید یک قهوه عالی با انتخاب دانه قهوه مناسب و تازه شروع میشود. و قبل از شروع، مهم ترین نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید، شناخت کامل و درست از انواع دانه قهوه است. در ادامه به این سوال اساسی پاسخ می‌دهیم که دان قهوه چیست؟ و تفاوت های اساسی آنها در چیست؟ و آیا طعم و عطر دان های قهوه با یکدیگر متفاوت است؟

دانه قهوه چیست؟

جالب است بدانید گیاه قهوه ابتدا یک دانه سبز رنگ خام است که در خاک کاشته می‌شود. حدودا 2.5 ماه طول می‌کشد تا این دانه در دل خاک جوانه زده و تبدیل به یک گیاه کامل شود. درخت قهوه زمانی که جوان است کاملا شکننده و حساس بوده و باید برای محافظت از آن، آن را زیر سایبان قرار داد. حدودا سه تا چهار سال طول میکشد تا گیاه میوه داده و از میوه آن برای تولید قهوه استفاده شود.

ابتدا گیاه قهوه شکوفه می‌دهد و سپس شکوفه ها به گیلاس قهوه که یک میوه قرمز و آبدار است، تبدیل می‌شود. در درون گیلاس قهوه، دانه‌های قهوه سبز وجود دارند. گیلاس قهوه از لایه‌های مختلفی تشکیل شده است و شامل دانه قهوه، پوسته نقره ای، پوسته کاغذی یا پکتین، لایه گوشتی یا پالپ و پوسته خارجی می‌شود. زمانی که گیلاس قهوه کاملا به رنگ قرمز در آمد یعنی آماده برداشت است.

برداشت دانه‌های قهوه کار بسیار پر زحمتی است و معمولا با دست انجام می شود. اگر به صورت کلی همه دانه‌ها با هم چیده شوند، باید دانه‌های سبز حتما جدا شده تا قهوه بد مزه نشود.

اما اگر دستچین کنند باید ابتدا دانه‌های رسیده و قرمز برداشت شوند و بعد از چند روز مابقی دانه‌ها چیده شود. بعد از برداشت باید دانه‌ها پردازش شوند. یعنی دانه قهوه از دل گیلاس قهوه بیرون آورده شود. این کار باید خیلی سریع بعد از چیدن گیلاس قهوه آغاز شود. پردازش قهوه به دو روش خشک و تر انجام می‌شود.

آشنایی با انواع دانه قهوه

تا اینجا متوجه شدید که دانه قهوه همان دانه ای است که در گیلاس یا میوه قهوه وجود دارد. دانه قهوه انواع مختلفی دارد و بهتر است بدانید بیش از 120 نوع گیاه قهوه در سراسر دنیا وجود دارد. معروف ترین و پرمصرف ترین دانه قهوه، دانه قهوه عربیکا است که بیشترین تولید قهوه در سراسر جهان به این دانه اختصاص دارد. انواع دیگر دانه‌های قهوه عبارتند از موارد زیر

در ادامه به توضیح مختصر در مورد هر کدام از انواع دانه‌های قهوه خواهیم پرداخت.

۱. دانه قهوه عربیکا

از محبوب‌ترین و خوشمزه‌ترین انواع قهوه، دانه قهوه عربیکا بوده که طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارد. جالب است بدانید حدود ۶۰ درصد قهوه جهان از قهوه عربیکا (Arabica) تشکیل می‌شود. این دانه قهوه طعم ملایم و شیرینی دارد اما از نظر کشت و کشاورزی بسیار سخت‌تر از سایر انواع قهوه است. البته بسته به محل کشت و رشد گیاه، قهوه عربیکا مزه و طعم آن متفاوت بوده ولی به طور کلی با کیفیت ترین نوع قهوه محسوب می‌شود. و از محبوب ترین نوع قهوه که با استفاده از دان قهوه عربیکا درست می‌شود، می توان به اسپرسو اشاره کرد.

۲. دانه قهوه روبوستا

این نوع از دانه قهوه بیشتر در کشورهایی مانند اندونزی، ویتنام و افریقا کاشته می‌شود و به عنوان دومین دانه محبوب در جهان شناخته می‌شود. دانه قهوه روبوستا (Robusta) اسیدیته پایین تر و کافئین بیشتر و طعم تلخ تری نسبت به قهوه عربیکا داشته و در چربی سوزی بدن، هوشیاری و افزایش تمرکز افراد بسیار موثر است. طعم تلخ آن در ترکیب با سایر انواع قهوه‌ها بسیار عالی و بی نظیر خواهد شد. شکل دانه قهوه روبوستا گردتر و بزرگتر از سایر دانه‌های قهوه بوده و درخت آن بیشتر رشد می‌کند.

۳. دانه قهوه لیبریکا

دانه قهوه لیبریکا در آفریقای مرکزی و غربی و لیبریا کاشته می‌شود. این دانه از قهوه، طعم دودی و عطری تند و غلیظ دارد و از نظر شکل و ظاهر بسیار شبیه به دانه قهوه روبوستا هستند. گیاه قهوه روبوستا بیشتر در مناطق گرم و مرطوب رشد می‌کند. طعم دودی آن باعث شده است بسیاری از افراد آن را دوست نداشته باشند اما افراد زیادی هم هستند که طعم دودی و غیر معمول این قهوه را به شدت دوست دارند.

۴. دانه قهوه اکسلسا

چهارمین نوع دانه قهوه، قهوه اکسلسا است و دارای طعم و عطر بی نظیر و کافئین سبکی است. این دانه از قهوه در آسیای شرقی و در ارتفاعات متوسط کشت می‌شود و از نظر ظاهری شباهت زیادی به قهوه لیبریکا دارد. طعم دانه قهوه اکسلسا ترکیبی از تلخ و ترش بوده و به یاد آورنده رست قهوه تیره است. اگر این قهوه را با سایر انواع قهوه‌ها ترکیب کنید، طعم خاص و بی نظیری را تجربه خواهید کرد.

بهترین ترکیب دانه قهوه چیست؟

برای این که بتوان قهوه‌ای با مزه و طعم عالی و مورد پسند همگان تهیه و تولید کرد، باید از ترکیبی از قهوه‌های مختلف استفاده کرد. برای تهیه بهترین ترکیب از قهوه‌ها معمولا از موادی مانند شیر، خامه و دانه‌های معطری مانند میخک و مخلوطی از انواع دانه‌های قهوه استفاده می‌‌کنند. معمولا دانه‌های قهوه بو داده طعم بسیار بهتر و کافئین بیشتر و رنگ تیره تری نسبت به انواع دیگر قهوه‌ها دارند.

فرق بین قهوه عربیکا و روبوستا

همانطور که پیشتر گفتیم معروف ترین و محبوبترین دانه‌های قهوه، قهوه عربیکا و روبوستا هستند. میزان کافئین قهوه عربیکا و روبوستا تقریبا با هم یکسان بوده اما تفاوت قهوه عربیکا و روبوستا در این است که تلخی روبوستا بسیار بیشتر از عربیکا است و دانه‌های عربیکا معمولا به ترشی می زنند.

از نظر قیمت هم دانه های قهوه عربیکا معمولا گران تر از روبوستا هستند. از نظر کشاورزی عربیکا در مناطقی با ارتفاع زیاد کشت می‌شود و حساسیت کمتری در مقابل آفات و بیماری‌ها دارد. اما روبوستا در ارتفاع پایین تر هم رشد می‌کند و در برابر بیماری‌ها مقاومت بیشتری دارد.

آیا خوردن دانه قهوه خوب است؟

همان طور که نوشیدن قهوه فواید بسیاری دارد جویدن و خوردن دانه قهوه نیز خاصیت زیادی به همراه دارد. خوردن دانه‌های قهوه به دو صورت انجام می‌شود؛ یا به صورت شکلات یا دراژه قهوه و شکل دوم به صورت رست قهوه معمولی و بو دادن دانه‌های قهوه است.

البته خوردن دانه‌های سبز و نرسیده قهوه به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. همچنین دانه قهوه رست نشده طعمی تلخ، خاکی، گس و کال دارد و ممکن است مورد پسند همه افراد نباشد. خوردن دانه قهوه می‌تواند فیبر مورد نیاز بدن را تامین کند. از فواید دیگر و مهم خوردن دانه قهوه وجود آنتی اکسیدان زیاد در دانه‌های قهوه می‌باشد که می‌تواند از بسیاری از بیماری‌های قلبی و التهاب‌ها جلوگیری کند.

با همه این فواید چنانچه بیش از اندازه دانه‌های قهوه را مصرف کنید، ممکن است دچار سوزش در قلب و بالا رفتن ضربان قلبتان شود. همچنین به خاطر داشته باشید میزان کافئین در دانه‌های قهوه بیشتر از کافئین موجود در قهوه دم کرده می‌باشد.

سخن پایانی

دانه قهوه در واقع دانه های گیاه قهوه هستند، که برای تهیه یک نوشیدنی قهوه، بعد از برداشت و فرآیند رست دادن و آسیاب قهوه، آماده تهیه یک فنجان قهوه  می‌شوند. در این مقاله سعی کردیم تمامی مطلب مرتبط با دانه قهوه، از ویژگی های آنها تا انواع آنها را پوشش دهیم. و به بررسی انواع دانه های قهوه با یکدیگر بپردازیم.

منابع:

• perfectdailygrind.com
• nescafe.com